door Leida Veldkamp
De werkgroep Vluchtelingen van de Raad van Kerken en de landelijke Remonstrantse Instelling Geloof & Samenleving organiseerden afgelopen 26 oktober een Inspiratiedag over vluchtelingen, met als thema ‘Het meest humane asielbeleid ooit’. Samen met Latif Batman, zelf vluchteling en bestuurslid van de stichting Kompas voor Diversiteit, vertrokken wij uit West-Friesland naar de Johanneskerk in Amersfoort. Het thema is natuurlijk een duidelijke verwijzing naar het beleid van de huidige regering die zich harteloos opstelt richting vluchtelingen en deze kwetsbare groep opzadelt met de schuld van allerlei knelpunten. Veel bezoekers waren geschokt door uitspraken die door onze regeringsleiders worden gedaan, feiten lijken er niet meer toe te doen.
Nieuw vuur
Deze dag was precies wat wij nodig hadden. Eerlijk gezegd waren wij ook behoorlijk moedeloos geworden de afgelopen tijd. Ikzelf trek al lang en veel met nieuwkomers op en merk bij hen het verdriet om er weer niet bij te horen. In het ontvluchte land niet, en nu in Nederland weer niet, ondanks de grote inzet van hun kant om het allemaal goed te doen. Zet daarbij de toestand in de wereld en je krijgt zo de neiging om stil in een hoekje te gaan zitten. Zelfs ik, als levenslange optimist.
Bij aankomst in de Johanneskerk in Amersfoort viel ons meteen op dat de eerste sprekers, zoals Ineke Bakker van de werkgroep Vluchtelingen en Frank Candel van Vluchtelingenwerk, er heel duidelijk over waren: er zijn zeer zorgwekkende processen gaande, waarbij menselijkheid en mensenrechten zwaar onder druk staan. We kunnen niet meer de kop in het zand steken, er geen doekjes meer omheen winden. Er is werk aan de winkel en hulp van de kerken is hard nodig. Complimenten voor de sprekers en workshopleiders voor de professionele input en zorgvuldige organisatie.
Na de heerlijke Syrische lunch konden we meedoen aan praktische workshops. We hoorden bijvoorbeeld over de opvang van ongedocumenteerden in Deventer en Maastricht en over de rol van verschillende kerkgemeenten bij de steun aan nieuwkomers. Heel verschillende voorbeelden hoorden we en dat was meteen een leerpunt: lokaal en kleinschalig werkt vaak goed. Niet teveel plannen en scenario’s maken maar gewoon klein beginnen vanuit de kracht, affiniteit en mogelijkheden van de gemeente. Hulpverlening is nodig, zeker in de eerste instantie, maar vaak is vriendschap al genoeg. Mee naar een sportavond, uitgenodigd worden bij de zusterkring, taalmaatjes, samen koken, een wandelingetje…..gezien worden. Gelijkwaardig zijn als mens.
En laten we eerlijk zijn, we kunnen zelf als gemeente ook wel eens hulp gebruiken toch? Laten we nieuwkomers zien als gelijkwaardige partners die ons ook kunnen helpen bij taken waar we het moeilijk mee krijgen. Bij onze laatste superdrukke Monumentendag in Hoorn bijvoorbeeld waren we heel blij met de hulp van vier nieuwkomers als gastheer/gastvrouw.
Rechtsstaat beschermen
Het is goed om bewust te zijn van de gevaren voor onze rechtsstaat. Maar ik ben blij dat ik gezien heb dat er mensen bereid zijn om op hun eigen manier zich in te zetten voor vluchtelingen. De kerken kunnen hier echt een nuttige rol in spelen. Deze dag heeft mij zeker inspiratie opgeleverd. Latif vertelde mij na afloop dat hij zich gesteund voelde door de solidariteit van zoveel Nederlanders en blij was met de kans om als moslim contact te maken met kerken in Nederland. Het was een dag van dialoog in de praktijk.
Leida Veldkamp is voorzitter van de kerkenraad van het Foreestenhuis, de Doopsgezinde-Remonstrantse Gemeente in Hoorn